Ile pensji, renty lub emerytury może zająć komornik

Zajęcia komornicze z pewnością nie skutkują pozytywnymi emocjami, ale niestety czasami bywają konieczne. Tak się dzieje, kiedy ktoś niezbyt rozważnie zaciąga wysokie zobowiązanie finansowe, którego nie jest w stanie potem spłacić albo zapomni w odpowiednim terminie zrzec się spadku po zadłużonej osobie. Warto znać zakres zajęcia komorniczego i wiedzieć, ile pensji, renty lub emerytury może zająć komornik.

Co może zająć komornik i w jakiej sytuacji?

Komornik zawsze działa według wytycznych sądu i na podstawie nakazu sądowego. Nie może zatem niczego zajmować samodzielnie. Natomiast lista dóbr do zajęcia obejmuje zarówno nieruchomości, jak i ruchomości oraz wynagrodzenia. Niestety, ale pierwsze, co może przejąć komornik to rachunek bankowy dłużnika. Sam proces przejęcia jest niemal natychmiastowy po decyzji sądu i obejmuje nie tylko kwoty aktualnie widniejące na koncie, ale również przyszłe. Innymi słowy – każdy wpływ na rachunek podlega pod zajęcie komornicze, oczywiście w konkretnej wysokości, o czym więcej poniżej.

Jeżeli na koncie nie ma odpowiednich kwot, to należy się liczyć z tym, że komornik będzie szukał innych opcji. Jedną z nich jest zajęcie nieruchomości, a więc mieszkania, domu, działki czy garażu. Co ważne, tak się dzieje nawet wtedy, gdy dłużnik nie jest samodzielnym właścicielem, a jedynie współwłaścicielem. Po oszacowaniu wartości danego obiektu przez rzeczoznawcę nieruchomość może zostać wystawiona do publicznej licytacji.

Kolejna opcja to zajęcie ruchomości, czyli pojazdu mechanicznego, sprzętu komputerowego, RTV, AGD, telefonicznego, a nawet elementów wyposażenia mieszkania (mebli). I tu ważna kwestia – komornika nie interesuje, że dany przedmiot czy urządzenie nie należy de facto do dłużnika, ponieważ ważne jest, że tego używa. Warto pamiętać, że dłużnik ma prawo domagać się zwrotu zajętej ruchomości, ale wyłącznie na drodze sądowej. W uzasadnieniu należy wtedy podkreślić, że dany sprzęt jest niezbędny do życia lub wykonywania pracy zarobkowej.

Ile komornik może zabrać z pensji o osoby pracującej na etacie?

Komornik ma prawo zabrać środki z wynagrodzenia za pracę, jakie otrzymuje dłużnik - najczęściej poprzez przejęcie rachunku bankowego. Dotyczy to również kont prowadzonych wspólnie z kimś innym np. współmałżonkiem.

Dobrą wiadomością jest to, że istnieje kwota wolna od zajęcia. Jeżeli ktoś dostaje wynagrodzenie minimalne, to komornik nie może zabrać niczego z pensji z jednym wyjątkiem, a są nimi długi alimentacyjne. W takim wypadku nie obowiązuje kwota wolna od zajęcia. Kwota minimalnego wynagrodzenia zmienia się, a w roku 2022 wynosi 3010 zł brutto, czyli 2363 zł netto. Jeżeli ktoś zarabia właśnie tyle, to komornik nie może zająć ani grosza. Jeżeli ktoś zarabia więcej, to górną granicą przejęcia jest 50% wynagrodzenia, a dla dłużników alimentacyjnych to 60%.

Trzeba jednak mieć świadomość, że nieco inaczej wygląda to, kiedy ktoś pracuje na umowie cywilnoprawnej.

Ile komornik może zająć z wynagrodzenia za pracę na umowie zlecenie lub o dzieło?

Kwota zajmowana w razie innej umowy niż umowa o pracę może wynieść nawet 100%. Na szczęście dla dłużników da się tego uniknąć, jednak wymaga to dostarczenia sądowi odpowiednich dokumentów, które np. poświadczają, że wynagrodzenie z tytułu umowy zlecenie lub umowy o dzieło stanowi jedyne źródło dochodu, a zarobki mają charakter stały. W takiej sytuacji sąd może ustalić kwotę wolną od zajęcia. Natomiast prawo nie chroni dłużnika automatycznie, jak ma to miejsce w przypadku umów o pracę.

Ile komornik może zająć z emerytury lub renty?

Komornik ma prawo przejąć część świadczenia emerytalnego lub rentowego, natomiast nie grozi całkowite przejęcie, jak przy umowach cywilnoprawnych. Tutaj również obowiązują przepisy o kwocie wolnej potrąceń. Obecnie komornik może zająć kwotę, która wynosi maksymalnie 25% najniższego świadczenia. W 2022 roku najniższa emerytura i renta z tytułu całkowitej niezdolności do pracy wynosi 1338,44 zł brutto.

Nie tylko kwota wolna od zajęcia – czego jeszcze komornik nie może przejąć?

• Przepisy dotyczące zajęć komorniczych jasno informują, jakie dobra nie ma prawa przejąć komornik pod żadnym pozorem. Lista takich dóbr obejmuje:
• Świadczenia z pomocy społecznej, w tym również 500+,
• Świadczenia wychowawcze oraz integracyjne,
• Zasiłki dla opiekunów,
• Alimenty,
• Stypendia przyznawane przez Skarb Państwa,
• Dodatki dla sierot,
• Dodatki porodowe,
• Pieniądze przeznaczone na wyjazdy służbowe,
• Narzędzia, urządzenia i ubrania robocze konieczne do wykonywania pracy zarobkowej,
• Sprzęty rehabilitacyjne oraz lekarstwa,
• Sprzęty niezbędne do życia w przypadku osoby z niepełnosprawnością,
• Przedmioty wykorzystywane do praktykowania religii, a także do nauki,
• Ubrania i pościel.

Jak widać warto dokładnie poznać przepisy związane z zajęciami komorniczymi, aby zaoszczędzić sobie niepotrzebnego stresu i w razie czego nie dać się zaskoczyć. Dzięki tej wiedzy łatwiej walczyć o swoje prawa, ale zarazem uniknąć konfliktów, które wynikają z nieznajomości aktualnie obowiązujących ustaleń. Oczywiście najlepiej tak postępować, aby nigdy nie dopuścić do sytuacji, kiedy do akcji wkracza komornik.